Created by Mustafa Tatli
over 6 years ago
|
||
Question | Answer |
Ekstravazasyon | Vezikant veya irritan ajanların damar içi uygulanması sırasında ilacın çevre dokulara sızması ile ortaya çıkan doku harabiyetidir. |
Vezikant ilaçlar | Damar dýţýna sýzdýđý bölgede lokal ađrý, doku hasarý ve yaygýn nekroza neden olabilen ilaçlar |
Nonvezikan ilaçlar | Ülserasyona neden olmayan akut reaksiyon yapabilen veya nekroza neden olabilen ilaçlar |
Ýrritan ilaçlar | Doku nekrozu olmaksýzýn, enjeksiyon alanýnda ya da ven boyunca ađrý, sertlik ve flebite neden olabilen ilaçlar |
Ekstravazasyon önlenebilir mi? | Evet |
Ekstravazasyonun önemi nedir? | Uzun vadeli etkisi bölgesel ađrý sendromu |
Ekstravazasyon malpraktis olarak kabul ediliyor mu? | Yeterli önlem alýnmamýţsa, evet |
Ekstravazasyon hangi tip kateterlerde olur? | Periferik kateterler |
Yenidođanlarda infiltrasyon sýklýđý nedir? | %50-70 |
Yenidođanlarda ekstravazasyon sýklýđý nedir? | %11-23 |
Ýnfiltrasyon nedir? | Vezikant ya da irritan olmayan sývýnýn çevre dokulara yayýlýmý |
Ekstravazasyon nedir? | Bir vezikant ya da irritan ilacýn çevre dokulara ve damarsal yapýlara yayýlýmý |
Ýnfiltrasyon riskli midir? | Damar dýţýna sýzan sývýnýn ven üzerinde oluţturduđu basýnç ađýr vakalarda Kompartman sendromuna dahil yol açabilir |
Ekstravazasyonlarda hasarýn miktarýna etki edenler nelerdir? | Vezikant miktarý, maruziyet süresi, konsantrasyonu |
Periferik venöz kateterlerin en sýk çýkarýlma nedenleri nelerdir? | Týkanma, sýzýntý, infiltrasyon |
Ekstravazasyonda sađlýk bakýmý ile ilgili risk faktörleri nelerdir? | Bilgi-tecrübe eksikliđi, vezikantlarý tanýmama, yüksek riskli ilaçlarý bilmeme, gece nöbetleri |
Ekstravasazyonlara karţý yenidođan dönemiye ilgili riski artýran faktörler nelerdir? | Ýmmatür cilt yapýlarý, Esnek derialtý dokusu, Küçük kan damarlarý, Venöz bütünlük olmamasý |
Ekstravazasyonu önlemede hemţirenin en önemli görevleri nelerdir? | PVK iţlemi ve takibi iyi yapýlmalý, PVK alanýný yakýndan izlemeli, PVK alanýyla ilgili saatlik kayýt almalýdýr |
Yenidođan hemţiresinin ekstravazasyonla ilgili bilgimesi gerekenler nelerdir? | Cilt anatomi ve fizyolojisi, Vasküler anatomi, Güvenli infüzyon kurallarý ve Enfeksiyon kontrolü |
Ekstravazasyonda hemţirenin dikkat etmesi gereken fizyolojik veya davranýţ deđiţmeleri nelerdir? | Kalp atýmýnda artma, Oksijen saturasyonlarýnda düţme, Apne, Ađlama, Ajitasyon |
Yenidođanlarda normal serum ozmolaritesi kaçtýr? | 280 Mosm |
Osmolarite vücudu nasýl etkiler? | hipo-ozmolar (hücre içine sývý çeker), hiper-ozmolar (hücre dýţýna sývý çeker) |
TPN sývýsýnýn ozmolaritesi kaçtýr? | 1000 2000 |
Kalsiyum glukonat %10 ozmolaritesi kaçtýr? | 669 |
Ýlaçlarýn sulandýrma ţekli ozmolariteyi etkiler mi? | Ampisilin 50 mg; 1 ml distile steril su ile 243 MOsm, Ampisilin 50 mg; 1 ml salin (SF) ile 493-520 Mosm |
Damara verilen ilacýn pH deđeri önemli mi? | Evet, önemli. Normal pH dýţýndakiler risk taţýr. Vancomycin, pH of 2.5-4.5 (çok asidik), fenitoin, pH of 10-12 ( fazla alkalotik) |
Vezikanlara örnek ilaçlar nelerdir? (nekroz yapabilirler) | Asiklovir, kalsiyum klorid, dobutamin, dopamin, epinefrin, norepinefrin, nafsilin, oxacilin, penicilin, fenitoin, potasyum tuzlarý, TPN, vankomisin, fenitoin, TPN, vankomisin |
Ýrritan ilaçlara örnek ilaçlar nelerdir? (nekroz yapmazlar) | Kalsiyum glukonat, digoxin, eritromisin, gentamisin, aminofilin, teofilin |
Ektravazasyonu azaltýcý malzemeler nelerdir? | Yumuţak, fleksibl, poliüretan. 24-26 gauge kateterler. Ţeffaf örtü, tegaderm, tespit tahtasý. Basýnca hassas, akýllý pompalar |
PVK için uygun venin özellikleri | Yumuţak, esnek hissedilen damarlar. Büyük venler olmalý. Flexör alanlar kaçýnmalýdýr (antekubital fossa,brakiyal arter, median sinir) |
Üst ekstiremite venlerinin avantajlarý nelerdir? | Kolay görünür. Kolay palpe edilir. Periferik yerleţimli santral katetere uygun |
Üst ekstiremite venlerinin dezavantajlarý nelerdir? | Dirsek hareketini kýsýtlar. Flebotomiyi kýsýtlar |
Alt ekstiremite venlerinin avantajlarý nelerdir? | Eller serbest kalýr. Periferik yerleţimli santral katetere uygun |
Kafa venlerinin avantajlarý nelerdir? | Kolay gözlemlenir. Kolay dilate olur. Kapakçýk bulunmaz. Kollar ve bacaklar serbest kalýr |
Kafa venlerinin dezavantajlarý nelerdir? | Kateterin sabitlenmesi zordur. Saç traţý gerekir. Aileyi daha çok endiţelendirir |
Damar yolunun açýk olup olmadýđýnýn kontrolü nasýl yapýlýr? | 10 ml enjektör ile aspirasyon yapýlýr. Yýkama iţlemi gerekmedikçe yapýlmaz. |
Saatlik gözlemde nelere dikkat edilir? | Ýnfüzyon pompa hareketi ve kateter giriţ yeri |
Ekstravazasyonu önlemede bakým önerileri? | Uygun malzeme kullanýlmalý. Ayný vene tekrar eden giriţimler yapýlmamalý. PVK de ilk olarak üst ekstremite tercih edilmeli. Kafa derisi, boyun, koltuk altý, dirsek iç yüzü gibi zor bir alana takýlmamalý. Komplikasyon geliţmedikçe deđiţtirilmemeli. |
Ekstravazasyonun önlenmesinde kilit noktalar | Tespitlerde parmaklar görülür ţekilde olmalý, Katlanan ve bükülen alanlar gevţek ţekilde sarýlmalý, Ýlaçlar uygun sývý cinsi ve miktarý ile sulandýrýlmalý |
Ekstravazasyon oluţursa kayýt formuna neler yazýlýr? | Ýnfiltrasyon yeri, Uygulama tekniđi, Ýlacýn miktarý, Hastadaki belirtiler |
Ekstravazasyon sonrasý SF ile yýkamanýn yararý olur mu? | Evet |
Ekstravazasyon sonrasý sođuk uygulama yararlý mý? | Evet |
Ekstravazasyon sonrasý sođuk uygulama ne kadar süre uygulanýr ve kaç saat devam edilir? | 20 dakika uygulanýr ve 48 -72 saat önerilir |
Ekstravaze olduklarýnda sýcak uygulama önerilen maddeler nelerdir? | Alkaloidler, Phenytoin, Vazopressörler, Kontrast madde |
Ektravazasyonda yara bakýmý nasýl yapýlýr? | Yara açýk býrakýlýr. Steril distile su/SF ile temizlenir. Ekstremite eleve edilir. (48 saat) Ađrýyý deđerlendir. Sistemik analjezikler ve lokal ađrý kesiciler uygula (krem, sprey). Ekstremitenin dolaţýmý ve motor fonksiyonunu deđerlendir. Ýlaç tedavi seçenekleri deđerlendirilir. |
TPN ekstravazasyonunda farmakolojik giriţim için önerilen: | Topikal Nitrogliserin |
Ekstravazasyonunda sođuk kompres önerilen maddeler: | Aminofilin, Kalsiyum, % 10 Dextroz, TPN, radyokontrast madde |
Ekstravazasyonunda kompres önerilmeyen veya ýlýk kompres önerilen maddeler | Dobutamin, Dopamin, Epinefrin, Norepinefrin, Fenilefrin |
VAC cihazý nedir? | Negatif basýnçla (vakum) ve destekleyici uygun pansuman maddesi ile aktif granülasyon oluţmasýna yardýmcý olan bir sistemdir |
Want to create your own Flashcards for free with GoConqr? Learn more.